Yaşlılarda Yutma Güçlüğü ve Alzheimer: Bilmeniz Gerekenler
Alzheimer ve diğer demans türleri, sadece hafızayı etkilemez; konuşma, dil ve yutma fonksiyonlarını da zorlaştırabilir. Bu yazıda, Alzheimer hastalarında yutma güçlüğü (disfaji) ile ilgili temel bilgileri ve alınabilecek önlemleri bulabilirsiniz.
Yutma Güçlüğü Nedir?
Yutma güçlüğü, yiyecek veya sıvıların güvenli şekilde boğazdan mideye taşınamaması durumudur. Alzheimer’da beyin sinyalleri yutma kaslarını doğru şekilde yönlendiremeyebilir.
- Belirtiler: Yutarken öksürme veya boğulma
- Yiyecek veya sıvının ağza yapışması
- Kilo kaybı ve beslenme yetersizliği
- Sık solunum yolu enfeksiyonu
Alzheimer ve Yutma İlişkisi
Alzheimer, beynin motor ve koordinasyon alanlarını etkiler. Bu da dudak ve dil kaslarını kontrol etmeyi zorlaştırır, yutma sırasında kasların doğru sırayla çalışmasını engeller ve yiyecek/sıvının yanlışlıkla akciğerlere kaçma riskini artırır.
Evde Yapılabilecek Önlemler
- Kıvam değiştirme: Katı yiyecekleri püre, sıvıları koyulaştırılmış şekilde sunmak güvenlidir.
- Yavaş yemek: Küçük lokmalar ve yavaş çiğneme yutmayı kolaylaştırır.
- Oturur pozisyon: Yemek sırasında dik oturmak boğaz kaslarını destekler.
- Dikkatli gözetim: Yemek esnasında mutlaka yanında olun.
- Terapist desteği: Dil-konuşma terapisti ile kişiye özel egzersizler yapılabilir.
Terapinin Önemi
Dil-konuşma terapisi, Alzheimer hastalarında yutma fonksiyonlarını güçlendirebilir: Dudak, dil ve çene kaslarını çalıştırır, yutma refleksini destekler ve güvenli, keyifli bir beslenme deneyimi sağlar.